24.05.2022

ҚР Денсаулық сақтау министрлігі ерте туған нәрестелерде ретинопатиямен сырқаттануды азайту бағытындағы күш-жігерді үйлестіру үшін AYALA қайырымдылық қорымен ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойды.

Шала туған сәбилердің ретинопатиясы — бұл ауыр жағдайларда дер кезінде офтальмологиялық көмек көрсетілмесе көру қабілетін біржола жоғалтуға әкеп соғатын көз ауруы. Бұл патология тек шала туған балаларда ғана кездеседі. Бала белгіленген мерзімнен ертерек туып, дене салмағы төмен болған сайын, ретинопатия соғұрлым ауыр өтеді.

Қазақстандық дәрігерлердің мәліметінше, мерзімінен бұрын туған сәбилердің 40%-ы ретинопатиямен ауырады. Бұл ауру бүкіл әлемде жаңа туған нәрестелердің мүгедектік себептерінің құрылымында алдыңғы орындардың бірінде тұр. Бұл аурудың ешқандай сыртқы белгілері жоқ. Сондықтан арнайы жабдықтардың көмегімен маманданған және оқытылған офтальмолог қана ауру белгілерін ерте байқап, баланы лазермен хирургиялық түзетуге жібере алады.

ҚР Денсаулық сақтау министрлігі мен AYALA ҚҚ арасындағы меморандум бірқатар мәселелерді пысықтауға бағытталған, оның ішінде ангиогенез ингибиторларын интравитреалды енгізуге арналған препараттарды сатып алуға арналған қаражатты 2023 жылғы бюджетке енгізу мүмкіндігі бар. Ол сондай-ақ жаңа туған нәрестелердің ретинопатиясын тиімді емдеу мәселелерін зерделеуді және оның мақсаттарына қол жеткізу үшін өзге де жәрдем көрсетуді көздейді.

Меморандум шеңберінде тараптар мүдделі тараптардың қатысуымен кеңестер форматында ұйымдастыратын бірлескен кездесулер өткізу, өзара қызығушылық тудыратын ақпаратпен жедел алмасу, жаңа туған сәбилердің ретинопатиясына байланысты міндеттерді орындау үшін бірлескен бағдарламалар әзірлеу және жұмыс топтарына қатысу көзделеді.

AYALA ҚҚ Қазақстанда бала өлімі мен мүгедектігін азайту бойынша 15 жылдан бері жұмыс істеп келеді. Қазақстандықтардан жиналған қаражатқа және ірі компаниялардың демеушілік көмегіне қор 1100-ден астам реанимациялық жабдықтарды перинаталдық орталықтар мен балалар ауруханаларына тапсырды. Ол шетелде емес, біздің елде жүздеген мың жаңа туған нәрестенің өмірін құтқаруға көмектесті.

ҚР Денсаулық сақтау министрлігі AYALA қорымен ынтымақтастықтың пайдалы екенін атап өтті, себебі перинаталдық орталықтарды диагностикалық және хирургиялық жабдықтармен жеткіліксіз жабдықтау мәселесі әлі де өзекті болып отыр, бұл сапалы скрининг жүргізуге және шала туған балаларды уақтылы емдеуге әсер етеді. Бұл қордың өңірлік перинаталдық орталықтарға қоятын аппараттары мемлекетке шала туған балалар арасында мүгедектікті айтарлықтай азайтуға көмектеседі.

Шала туған нәрестелердің ретинопатиясынан балалардың мүгедектігін төмендету үшін жиналған қаражатқа AYALA қоры 2022 жылы көз торын лазерлік коагуляциялау үшін төрт лазерлік қондырғы және скрининг және көру проблемаларын жедел диагностикалау үшін 14 офтальмоскоп сатып алды. Қазақстанның 16 қаласының перинаталдық орталықтары екінші жартыжылдықта жалпы құны 60 млн теңгеден асатын жабдықтарды алады. Қор ел өңірлеріндегі ретинопатияны диагностикалау мен емдеу үдерісін айтарлықтай жақсартатын 6 ретиналды педиатриялық камераны сатып алу үшін демеушілер іздестіру бойынша белсенді жұмыс жүргізуде.

AYALA ҚҚ тек медициналық жабдықты орнатумен ғана шектелмейді. Қор үнемі балалар мүгедектігін азайтудың неғұрлым тиімді әдістемелерін іздестіруде. Ретинопатияға қатысты ахуал да солай болды.

«Қазіргі уақытта Қазақстанда шала туған нәрестелердің ретинопатиясын емдеудің негізгі әдісі көздің тамырсыз торының лазерлік коагуляциясы болып табылады. Алайда ретинопатияның агрессивті және шапшаң формалары кезінде емдеу әдісі шыны тәрізді дене қуысына ангиогенез ингибиторларын интравитреалды енгізу болып табылады. Нәтижесінде перифериялық көз торы зақымданбайды және баланың көзі сақталады. Біз қазақстандық балаларға шала туылғандарды инъекциялық түрде ретинопатияның осындай шапшаң түрін емдеу мүмкіндігін беру мәселесін пысықтауға белсенді қатысамыз. Қазір ҚР Денсаулық сақтау министрлігі жанындағы СБК комиссиясының қарауында ангиогенез ингибиторларын интравитреалды енгізу бойынша жаңартылған клиникалық хаттама жатыр. ҚР Денсаулық сақтау министрлігіне ретинопатия мәселесіне ашықтығы мен назар аударғаны үшін алғыс айтқым келеді. Өз тарапымыздан біз «Өмір сыйлайық» жобасы аясында жинақталған ресурстарды, білім мен құзыреттерді ұсынып, мемлекетке әрқашан да пайдалы болуға дайынбыз», — деп атап өтті AYALA қайырымдылық қорының президенті Айдан Сүлейменова.

Бұл AYALA ҚҚ мен ҚР Денсаулық сақтау министрлігі арасында қол қойылған үшінші Меморандум. Бірінші Меморандум бойынша қордың жұмысының нәтижесі Қазақстанның перинаталдық орталықтарының барлық реанимацияларын өте ерте шала туған балаларды емдеуге арналған жабдықтармен жабдықтау болды, бұл 2015 жылға қарай нәресте өлімі көрсеткішін 3,5 есеге төмендетуге мүмкіндік берді. Екінші Меморандум аясында міндетті мемлекеттік сатып алу тізіліміне орта және ауыр асфиксияда туған балалардың өмірі мен ақыл-парасатын құтқаратын автоматты гипотермияға арналған жабдықтар енгізілді. Қор демеушілік қаражатты тарту арқылы 2017 жылдан бастап 7 аппарат орнатты, олар 205 баланың өмірі мен денсаулығын сақтап қалды. Тағы 7 аппарат 2022 жылдың екінші жартыжылдығында орнатылады.