24.10.2024

Бүгінгі таңда технологияның қарқынды дамып жатқаны сонша, тіпті мектеп оқушылары да күрделі мәселелерді шешетін жобаларды жасай алады. Астаналық «Білім-Инновация» лицейінің 10-сынып оқушысы Камилла Қышқашбаева соның бір жарқын үлгісі. Оның саяхаты инженерияға қарапайым қызығушылықтан басталып, Samsung Electronics компаниясының беделді Solve for Tomorrow атты стартап байқауында жеңіске алып келді. Оның үстіне командасының әзірлемесіне министрліктер мен отандық фермерлер қызығушылық танытып отыр.

Робототехникадағы бастапқы қадамдар мен алғашқы қиындықтар

Камилла робототехникаға бір жыл бұрын ғана қызығушылық танытқан. Құрдастарының қандай жобалар жасап жатқанын көрген жоғары сынып оқушысы стартап байқауына қатысуға бел буды. Жартылай финалға жолдама алған ол серіктестері Арай Жиенбай мен Айзере Мұханбаймен бірге ауыл шаруашылығы саласына арналған робот жасау туралы шешім қабылдады.

Жасанды интеллект негізінде робот арамшөптерді анықтап, оларды тиімді жою үшін гербицидтерді қолдануы керек еді. Жоба көптеген өзгерістерге ұшырады: СО2 лазерлерін пайдалану идеясынан бастап, команда электромагниттік клапандар сияқты неғұрлым тиімді шешімдерге тез көшті.

Аутсайдер бола отырып, көшбасшыларға айналу

 Жартылай финал кезінде Камилланың командасы фавориттерден алыс болды — олар ұпай саны бойынша артынан санағанда екінші орында тұрды. Тәлімгерлік сессиялары жобаға тек техникалық сынақ ретінде ғана емес, сонымен қатар бизнес тұрғысынан да басқа көзқараспен қарауға көмектесті. Нәтижесінде 600-ден астам команданың ішінен үздік ондыққа енді.

Финал әрқашан жүйке тоздыратын қиын кезең болып табылады, ал Камилла мен оның командасы үшін жағда жобаның тұсаукесеріне жарты сағат қалғанда шарықтау шегіне жетті. Қолайсыз сәтте платалармен драйверлер күйіп кетіп, қыздар іс жүзінде жұмыс істейтін роботсыз қалды. Бірақ өз жобасының барлық ерекшеліктерін білетіндіктен, команда барлығын тез қалпына келтіріп, қазылар алдында әзірлемесін сәтті көрсете алды.

Финалдық кезеңнің қорытындысы бойынша Камилла мен оның әріптестерінің жобасы үздік деп танылды. Оларға бірінші орын және 4 000 000 теңге көлемінде ақшалай грант берілді. Ал робот олардың табандылығы мен жеңісінің символына айналды.

Бәсекелестік пен тәжірибе: Solve for Tomorrow-дің қорытындылары

Solve for Tomorrow командаға роботты сынауға және тағы нені жақсартуға болатынын көруге мүмкіндік берді. Сондай-ақ, мектеп оқушылары тек өнім жасау ғана емес, оның нарықта қаншалықты сұранысқа ие екенін түсіну қаншалықты маңызды екеніне көздері жетті. Байқаудан түскен жүлдені жеңімпаздар жаңа, жетілдірілген робот үлгісін жасауға жұмсамақ.

Камилла осы  жобаның арқасында бұдан да биік белестерді бағындыратындарына сенімді. Қазірдің өзінде ҚР экология және білім министрліктерінің өкілдерімен, сондай-ақ Egistic, Nuris және IOT-GIS университет орталықтары сияқты халықаралық компаниялардың сарапшыларымен іскерлік кездесулер болды.

Solve for Tomorrow жобасы болашақ IT мамандарының фабрикасы болып табылады. Байқау жыл сайын Қазақстанның түкпір-түкпірінен мыңдаған мектеп оқушыларының басын қосады. Мұнда жасөспірімдер ғылым, технология, инженерия және математика (STEM) көмегімен өзекті әлеуметтік мәселенің шешімдерін ұсынады. Әлеуметтік жоба Samsung Electronics компаниясының басшылығымен Қазақстанда төртінші жыл жүзеге асырылуда. Серіктесіміз – «Аяла» жеке қайырымдылық қоры. Solve for Tomorrow-дың жүлде қоры 10 миллион теңгеден асады. Көшбасшылардың бірі болғыңыз келсе — бізге қосылыңыз. Байқау туралы толық ақпаратты solvefortomorrow.kz ресми сайтынан алуға болады.